علل رشد دیکتاتوری را می توان معمولا در وجود بحرانهای اقتصادی توسعه ،شورشهای داخلی و جنبشهای انقلابی بر علیه طبقه حاکمه فاسد ،بحران در روابط خارجی و .. دانست. در تمام این موارد مردمی که خود را در خطر می بینند و نوعی عدم امنیت اجتماعی و اقتصادی را احساس می کنند آمادگی دارند تا به دور یک دیکتاتور که قول رفع این بحرانها را داده جمع شوند. تاریخ نشان داده همیشه عکس العمل هرج و مرج و بی نظکی و فقدان عدالت در اجتماع همانا تمایل مردم به تشکیل یک حکومت مقتدر و قوی که در واقع همان حکومت مطلقه است . و در هنگام رواج بی نظمی به خاطر ترس از هرج و مرج خود را به دامان یک ستمگر انداخته برای فرار از آنارشی. که سلب امنیت از جمله محصولات آن است،تسلیم یک قدرت مطلقه گشته است.
اما این دیکتاتوری ها برای رفع دردهای اجتماعی و یافتن ریشه های بحران و درمان آن نمی کوشند ،بلکه با ایجاد اختناق و فشار و با استفاده از طریق غیر دموکراسی جهت اعمال قدرت و سلب آزادیهای فردی چنان محیطی ایجاد می کنند که هیچ کس را قدرت دم بر آوردن در مقابل نارساییها نیست و مردم مجبورند مهر سکوت بر لب بزنند و همچنین با کنترل وسایل ارتباط جمعی مردم را نسبت به وجود بحرانها و درگیریهای اجتماعی و در بی اطلاعی کامل قرار می دهند تا آرامشی کاذب بر اجتماع حاکم نمایند . در این حالت نیروهای پلیس ،ارتش،سازمانهای امنیتی تماما وسیله ای می شوند در دست دیکتاتور برای ازدیاد اختناق و اداره حکومت.
در دیکتاتوری های جدید به خصوص در جوامعی که مردم با فقر مادی و فرهنگی روبرو هستند دیکتاتور با توسل به ابزار تبلیغاتی خویش تصویری رویایی از پیشرفتها و بهبودهای اجتماعی و قتصادی کشور ترسیم می کند و در تمام این موارد تکیه دیکتاتور بر احساسات مردم ،حس ملی گرایی افراد است تا بدین ترتیب با جریحه دار کردن احساسات و غرور ملی آنان را از مسائل اصلی دور نگه دارد. یک دیکتاتور ممکن است با استفاده از وسایل دموکراسی به قدرت برسد و ظواهر رژیم دموکراسی را حفظ کند اما در اصل تمام قوای سه گانه را تحت نفوذ خود در بیاورد و کلام وی جای قانون را بگیرد. و یا از طریق کودتا بر سر کار بیاید و با از بین بردن اساس دموکراسی قدرت دیکتاتوری را گگسترش دهد.
از انواع دیکتاتوری می توان به دیکتاتوری سزاریسم اشاره کرد که در آن دیکتاتور از وسایل دموکراسی به قدرت می رسد و ظواهر دموکراسی را رعایت می کند ولی تمام قدرت در قبضه اوست و آن را بر اساس دیکتاتوری به کار میبرد
منبع : اصول علم سیاست نوشته دکتر ابولقاسم طاهری
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر